Usługi detektywistyczne

Spektrum spraw prowadzonych przez biura detektywistyczne jest ogromne. Wszystko zależy od specyfiki problemów, z którymi boryka się klient. Mogą to być sprawy osobiste lub sprawy korporacyjne. W dzisiejszym artykule opowiem na czym polegają usługi detektywistyczne.

Aby odpowiedzieć czym zajmuje się detektyw, w pierwszej kolejności oprzemy się o ustawę o usługach detektywistycznych. Zgodnie z przedmiotową ustawą możemy uznać, że czynności detektywa są czynnościami polegającymi na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, realizowanymi na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą, w formach i w zakresach niezastrzeżonych dla organów i instytucji państwowych na mocy odrębnych przepisów, a w szczególności:

• w sprawach wynikających ze stosunków prawnych dotyczących osób fizycznych,
• w sprawach wynikających ze stosunków gospodarczych dotyczących:
  • wykonania zobowiązań majątkowych,
  • zdolności płatniczych lub wiarygodności w tych stosunkach,
  • bezprawnego wykorzystywania nazw handlowych lub znaków towarowych,
  • nieuczciwej konkurencji lub ujawnienia wiadomości stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub tajemnicę handlową,
• sprawdzanie wiarygodności informacji dotyczących szkód zgłaszanych zakładom ubezpieczeniowym,
• poszukiwanie osób zaginionych lub ukrywających się,
• poszukiwanie mienia,
• zbieranie informacji w sprawie, w której toczy się postępowanie karne, postępowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe albo inne, jeżeli w toku postępowania można zastosować przepisy prawa karnego.

Kiedy zaczynają się usługi detektywistyczne?

Wiele osób zadaje mi pytanie, gdzie znajduje się granica pomiędzy tym, co wolno firmie np. zajmującej się infobrokeringiem a agencją detektywistyczną, która posiada wpis do Rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność regulowaną w zakresie usług detektywistycznych. Oczywiście w pierwszej kolejności należy spojrzeć na powyższe ustawowe zapisy dotyczące kompetencji detektywistycznych. W mojej ocenie należy przyjąć, że usługi detektywistyczne zaczynają się wtedy, gdy istnieje potrzeba przetwarzania danych osobowych osoby trzeciej, bez jej zgody. Pozwala na to art. 8 ust. 1 ustawy o usługach detektywistycznych. Detektyw jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych zebranych w toku wykonywania swoich czynności, bez zgody osób, których te dane dotyczą. Chodzi tu przede wszystkim o dane osobowe, które zostały zdobyte podczas prowadzenia czynności detektywistycznych, jednak nie na podstawie tego, co dana osoba udostępniła w Internecie, ponieważ wtedy do czynienia mielibyśmy z podstawowym białym wywiadem. Podsumowując, poza powyższymi ustawowymi zapisami można przyjąć, że usługi detektywistyczne zaczynają się w momencie, w którym zlecający posiada interes prawny do zlecenia danej czynności, a detektyw, aby to zrobić, musi zdobyć dane osobowe.

Na łamach prawo.pl ukazał się kiedyś bardzo ciekawy artykuł na temat wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który uznał, że śledzenie osoby ubezpieczonej przez prywatnego detektywa na zlecenie towarzystwa ubezpieczeniowego, celem weryfikacji roszczeń odszkodowawczych ubezpieczonego, nie stanowi naruszenia prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. W opisywanym przypadku cały materiał detektywa został jednak zrealizowany w miejscach publicznych. Cały artykuł możesz przeczytać klikając ten link.

Zawód detektywa a biały wywiad

Biały wywiad to działalność, która polega na zdobywaniu informacji ze źródeł jawnych oraz takich, które są ogólnie dostępne. Może więc tę czynności wykonywać każda osoba, jednak nie każdy posiada do tego odpowiednią wiedzę i umiejętności. To, że jakaś informacja jest dostępna, nie oznacza, że łatwo ją znaleźć, a co więcej zweryfikować jej autentyczność. Do białego wywiadu zaliczymy sprawdzenie kogoś na portalu społecznościowym, a także zbieranie materiałów do obszernych analiz.

Warto wiedzieć, że prywatny detektyw w swojej pracy wykorzystuje biały wywiad jako wstęp do dalszych czynności, które nie są już zarezerwowane dla każdego. Nie przepadam za tym określeniem, jednak usługi detektywistyczne umieściłbym w kategorii szarego wywiadu. Definiuję go jako legalne działania, do których należy mieć szersze uprawnienia niż „przeciętny” obywatel. Każda osoba może używać białego wywiadu w celu pozyskiwania informacji o kimś, nie każda jednak może do tego dołączyć dodatkowego czynności jak np. obserwacje. Dlatego też umiejętne wykorzystywanie białego wywiadu jest tak ważne, często bowiem stanowi podstawę dalszych czynności oraz w pewnym stopniu kierunkuje śledztwo.

Jakie są najpopularniejsze usługi detektywistyczne?

Jest to jedno z najczęstszych pytań, które mi zadawane, gdy ktoś dowie się, że jestem prywatnym detektywem. Większość agencji detektywistycznych bazuje na sprawach związanych z szeroko rozumianym tematem „zdrad”. Większość nie oznacza oczywiście, że wszystkie. Niektórzy detektywi nie realizują spraw cywilnych i wolą zajmować się tematyką gospodarczą, ponieważ to w niej czują się najlepiej. Jest ona niezwykle szeroka, obejmuję pozyskiwanie kluczowych informacji jak i przeciwdziałanie nieuczciwej konkurencji. Niektórzy prywatni detektywi pracują dla agenci ubezpieczeniowych, zajmując się weryfikacją zgłaszanych szkód. Spektrum spraw jest na prawdę ogromne i każdy znajdzie coś dla siebie.