Jak już wiemy, OSINT polega na pozyskiwaniu danych z różnych otwartych źródeł informacji. Jeżeli miałbym powiedzieć, co w mojej ocenie jest kluczowe, jeżeli chodzi o OSINT, to bez dwóch zdań za najważniejsze uznałbym pochodzeniem informacji, tj. fakt, czy źródło, z którego korzystam, jest pierwotne czy też wtórne. Im bliżej początku wytworzenia informacji, tym łatwiej ją potwierdzić. Dlaczego? To proste – im informacja została mniej przetworzona, tym większa szansa, że nie jest zmodyfikowana, jak to się może wydarzyć, kiedy przekazuje ją każde następne źródło. To coś jak zabawa w głuchy telefon, gdzie pierwsza osoba drugiej na ucho mówi hasło, a gdy dociera ono do ostatniej z osób, nie zawsze pokrywa się z oryginałem.
Liczba źródeł informacji, z których się korzysta w ramach białego wywiadu, jest nieograniczona, postaram się jednak opisać najważniejsze z nich, aby zobrazować, jak ogromny potencjał drzemie w tych działaniach.
Kanały informacyjne
Poniżej prezentuję kategorie, z których najczęściej korzysta się w ramach białego wywiadu. Warto wiedzieć, że nie da się zazwyczaj jednoznacznie przypisać informacjom konkretnych kanałów informacyjnych. Źródła zazwyczaj się przenikają. W mojej ocenie, można je podzielić na cztery kategorie:
- informacje pochodzące ze środowisk naukowych
- informacje wytworzone przez administrację publiczną (nie tylko krajową)
- dane pochodzące od komercyjnych podmiotów (np. z mediów)
- biblioteki.
Najważniejsze kategorie otwartych źródeł informacji
Niestety nie ma możliwości aby w krótkim artykule opisać także podkategorie. Dlatego czytając poniższy wykaz, trzeba pamiętać, że można te kategorie rozbić na ogromną liczbę podkategorii, o których będę starał się sukcesywnie pisać na moim blogu w przyszłości.
Internet
Cały wywiad jawnoźródłowy w dużej mierze opiera się właśnie na działaniach w sieci. W momencie, kiedy powstał Internet, brak informacji zderzył się z jej nadmiarem. Wielu specjalistów z dziedziny białego wywiadu twierdzi, że w Internecie jest wszystko, nie każdy jednak potrafi to znaleźć. To prawda – zwykły użytkownik Internetu poszukujący informacji nie potrafi korzystać z technik zaawansowanego wyszukiwania informacji, zazwyczaj też nie korzysta z operatorów logicznych.
Najważniejsze źródła internetowe to:
- Serwisy społecznościowe – ze względu na ogromną ilość danych, jakie w nich znajdziemy, powstała nawet oddzielna kategoria białego wywiadu im poświęcona, zwana SOCMINT (Social Media Intelligence).
- Serwisy networkingowe – portale, na których można poszerzać swoje kontakty biznesowe (np. LinkedIn).
- Encyklopedie internetowe – tworzone przez użytkowników Internetu (np. Wikipedia).
- Portale, na których umieszczane są liczne, niecenzurowane pliki do pobrania. W Polsce jest to np. strona chomikuj.pl.
- Serwisy aukcyjne i ogłoszeniowe.
- Blogi – zawierają bardzo dużo informacji, często również specjalistycznej wiedzy.
- Darknet lub DeepWeb – tzw. ukryty Internet, do którego dostęp można uzyskać za pomocą sieci TOR.
Pamiętaj – w białym wywiadzie bardzo ważne jest umiejętne korzystanie z wyszukiwarek. Jeżeli wiesz, że Google to nie jedyna wyszukiwarka, i masz świadomość, jak budować zapytania, to jesteś na dobrej drodze.
Media
Dziennikarze to pracownicy Twojej agencji wywiadowczej. Działają niekiedy szybciej niż CIA, a szczerze mówiąc, te służby nawet korzystają z ich usług. Zależnie od tego, czy potrzebujesz informacji z kraju, czy ze świata, możesz wykorzystać lokalne telewizje, aby za ich pomocą zebrać informacje. Przy tego typu białym wywiadzie należy jednak mieć się na baczności i pilnować, aby informacje te były wiarygodne. Wystarczy spojrzeć na to, jak taką samą sytuację potrafi opisać w Polsce TVP, a jak TVN – dwie różne historie.
Prasa
Powstanie prasy dało pierwszy zalążek do narodzin białego wywiadu. Dzięki danym pozyskanym z gazet można zdobyć informacje ogólne, które posłużą nam do zbudowania podstaw wiedzy w danym temacie, lub wiedzę specjalistyczną, szczegółową, która pozwoli na uzupełnienie zdobytych wcześniej informacji. Informacje zdobyte za pomocą prasy można zawsze uzupełnić, kontaktując się z autorami danej publikacji.
W zależności od potrzeb warto zwrócić uwagę na wybrane z pięciu rodzajów prasy:
- Codzienna – związana z bieżącymi wydarzeniami.
- Branżowa – jak sama nazwa wskazuje, dotyczy konkretnej branży, która może nas interesować.
- Naukowa – zawiera często ważne badania i co najważniejsze, najbardziej skrupulatnie prowadzoną bibliografie.
- Lokalna – jeżeli interesują nas informacje z konkretnego regionu. Jest to moim zdaniem najlepsze źródło informacji o osobach, firmach i wydarzeniach z danego obszaru. Równie ważne jak informacje w niej zawarte mogą być także kontakty do osób, które je publikują, ponieważ mogą one posiadać jeszcze szerszą wiedzę niż zawarta w interesującym nas artykule.
- Fanziny – są to amatorskie pisma wydawane przez miłośników danego tematu. To zazwyczaj wydawnictwa niezależne, mające niewielki nakład. Coraz częściej są jednak umieszczane w Internecie, co rozwiązuje problem małego nakładu.
Prasówka to podstawa działalności komórek osintowych w wywiadzie.
Szara literatura
Należy również zwrócić uwagę na tzw. „szarą literaturę” – są to trudno dostępne książki i opracowania, które bardzo często nie są rejestrowane w spisie bibliograficznym. To różnego rodzaju materiały – z konferencji, sprawozdania naukowe, ekspertyzy itp. Są one zazwyczaj drukowane w bardzo niewielkich nakładach, ale dostęp do nich może być bardzo przydatny.
Ogólnodostępne rejestry państwowe i komercyjne
Informacja publiczna to jeden z fundamentów państwa demokratycznego. W publicznych rejestrach możemy znaleźć ogrom informacji, do których dostęp otwarty jest dla każdego obywatela. Na temat publicznych rejestrów pisałem w artykule poświęconym weryfikacji kontrahentów.
Najważniejsze z ogólnie dostępnych rejestrów państwowych to:
- Krajowy rejestr sądowy, w którym zawarte są informacje z zakresu rejestru przedsiębiorców, spisu dłużników niewypłacalnych oraz rejestru stowarzyszeń i organizacji
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- rejestr REGON
- rejestr ksiąg wieczystych
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy, w którym znajdziemy obwieszczenia i ogłoszenia wymagane przez Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks spółek handlowych, Ustawę o KRS oraz inne przepisy.
Wyżej wymienione są podstawowymi państwowymi rejestrami. Oprócz tego znajdziemy bardzo dużo prywatnych, skomercjalizowanych serwisów, dzięki którym możemy zyskać dostęp do informacji. Większość z nich za dostęp wymaga opłaty.
*
OSINT jest techniką pozyskiwania informacji za pomocą ogólnodostępnych źródeł, nie znaczy to jednak, że zawsze dane łatwo jest odnaleźć i przeanalizować. Powyższe zbiory są tylko poglądowe i przykładowe, nie stanowią katalogu zamkniętego. Nigdy nie zamykaj się w ścisłych ramach podczas poszukiwania informacji.
Leave a Reply