Kodeks etyczny prywatnego detektywa

Zgodnie z encyklopedią zarządzania Kodeks etyczny to katalog standardów zachowań etycznych, określających sposób postępowania i zachowania pracowników; jest zbiorem zasad i wartości etycznych wyznaczających standardy postępowania. Można więc przyjąć, że to zespół norm, które są zgodne z punktu widzenia moralnego, są więc znacznie szersze i bardziej kompletne niż ustalone prawo. Chciałbym napisać o stosowanym przeze mnie kodeksie etycznym, który w mojej ocenie znacząco wpływa na wzrost zaufania do zawodu prywatnego detektywa. Czemu jest to takie ważne? Zawód detektywa to nieformalny zawód zaufania publicznego – problemy, jakie rozwiązują prywatni detektywi, nierzadko wiążą się z najbardziej intymną sferą ludzkiej prywatności. Dzisiaj więc kilka słów na temat kodeksu etycznego prywatnego detektywa.

Jako prywatni detektywi mamy obowiązek realizować uzasadnione prawnie interesy naszych klientów. Naszym obowiązkiem jest także działanie nie tylko w granicach prawa, ale i w ramach etyki zawodowej oraz realizowanie czynności, które są moralnie zgodne z naszym sumieniem. Bardzo często zdarza się, że do prywatnego detektywa klienci trafiają z poważnym problemem oraz nielegalnym pomysłem na jego rozwiązanie. Zadaniem detektywa jest znalezienie rozwiązania, które będzie zgodne z prawem, a jeżeli nie jest w stanie tego zrobić, powinien od tego typu czynności odstąpić. Zawód prywatnego detektywa w Polsce balansuje na granicy prawa ze względu na dziurawą ustawę o usługach detektywistycznych, która już od dawna powinna zostać zmieniona oraz doprecyzowana we wszystkich niejasnych miejscach – a jest ich wiele.

Jak więc powinien wyglądać kodeks etyczny prywatnego detektywa?

Profesjonalne jednolite standardy

Każdy prywatny detektyw powinien oznaczać się przynajmniej podstawową znajomością zagadnień prawnych związanych z wykonywanymi czynnościami oraz bezwzględnie przestrzegać przepisów prawa. Wszelkie sprawy niejasne lub sporne należy konsultować z prawnikiem, aby mieć pewność co do słuszności swoich działań. Jednolite standardy to jednak nie tylko przepisy prawa, ale także wierność zasadom moralnym. Odpowiednim rozwiązaniem jest dołączenie agencji detektywistycznej do stowarzyszenia, które wyznacza profesjonalne jednolite standardy oraz stoi na ich straży, eliminując ze swojego grona nieuczciwych przedsiębiorców.

Licencje i ubezpieczenia

Każda agencja detektywistyczna, aby działać legalnie, powinna pozyskać stosowny wpis do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność regulowaną w zakresie usług detektywistycznych. Każdy osoba, która bezpośrednio wykonuje usługę detektywistyczną, powinna posiadać licencję prywatnego detektywa.
Agencja detektywistyczna ma także obowiązek posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności zawodowej, aby chronić siebie, pracowników i klientów.

Zakres prac

Prywatny detektyw powinien akceptować tylko zlecenia, w których widzi realne szanse osiągnięcia wymaganego przez klienta wyniku – z zastrzeżeniem prawa do odmowy działań wątpliwych moralnie lub mających na celu ułatwienie popełnienie przestępstwa lub ukrycie jego popełnienia. Prywatny detektyw powinien prezentować klientowi realistyczne możliwości działania, nie składając obietnic niemających odzwierciedlenia w realiach.

Odpowiednie szkolenie

Zapewnienie wysokiej jakość usług to proces złożony, wymagający nieustannego podnoszenia swoich kompetencji, aby nadążać za potrzebami dynamicznie zmieniającego się rynku. Prywatny detektyw powinien w miarę swoich możliwości rozwijać swój warsztat poprzez szkolenia.

Dbanie o dobre imię

Prywatny detektyw powinien mieć świadomość, że po przyjęciu, a przy następnie przy realizacji zlecenia powierzonego mu przez klienta dba nie tylko o swoje dobre imię, ale także od jego postawy zależeć będzie kreowanie pozytywnego wizerunku całej branży. Prywatny detektyw w szczególności powinien dbać o popularyzowanie rzeczywistej wiedzy na temat zawodu detektywa oraz starać się obalać wszelkie mity z nim związane.

Konflikty

Wierność oraz lojalność wobec klienta są dla detektywa nadrzędnym dobrem, zarówno w trakcie realizacji zlecenia, jak i po jego zakończeniu. Prywatny detektyw nie może przyjąć zlecenia, które będzie rodzić jakikolwiek konflikt interesów z obecnie prowadzoną sprawą, a jeżeli zachodzi taka potrzeba, nawet ze sprawami już zakończonymi.

Poufność

Na zasadzie poufności opiera się zawód prywatnego detektywa. Klient musi mieć absolutną pewność dochowania tajemnicy co do powierzonych detektywowi informacji. Prywatny detektyw nie może ujawnić żadnych informacji związanych z prowadzoną sprawą bez zgody klientów, chyba że wymaga tego prawo lub nakaz sądowy.

Opłaty i wyniki

Klient powinien wiedzieć, za co dokładnie płaci prywatnemu detektywowi. Z racji tego, że spektrum czynności realizowanych przez prywatnych detektywów jest bardzo szerokie, często trudno będzie z wyprzedzeniem określić koszt usługi bez zapoznania się ze sprawą. Wycena jednak powinna być zawsze przygotowana w sposób przejrzysty dla klienta oraz tak, aby wszelkie dodatkowe koszty były uwzględniane tylko za jego zgodą.
Należy jednak pamiętać, że usługa detektywistyczna nie jest płatna za efekt. Wynagrodzenie nie jest pobierane wyłącznie za zebrane w sprawie dowody, ale również za całkowity czas poświęcony na sprawę.

Raportowanie

Klient ma prawo do otrzymywania na bieżąco informacji w prowadzonej przez detektywa sprawie. Dlatego też na każdym etapie powinien być informowany o postępach, dzięki czemu może też na bieżąco reagować na dostarczane mu informacje.
Wszelkie przeprowadzone przez detektywa ustalenia powinny zostać przedstawione w sposób bezstronny i oparty na faktach. Detektyw nie jest upoważniony do oceny sytuacji, ale do jej zarejestrowania i opisania w sprawozdaniu z czynności detektywistycznych. Niezależnie od uzyskanych materiałów po zakończeniu każdej sprawy prywatny detektyw ma obowiązek dostarczyć klientowi raport ze swojej pracy.

Wsparcie i uczciwa konkurencja

Prywatny detektyw powinien w sposób uczciwy konkurować z innymi prywatnymi detektywami działającymi na rynku, a także w ramach możliwości wspierać ich swoim doświadczeniem. W ramach współpracy z innymi detektywami powinna występować koleżeńska wymiana zawodowych doświadczeń w celu wypracowywania zbiorów dobrych praktyk.

Kodeks etyczny prywatnego detektywa – podsumowanie

Prywatny detektyw w swojej karierze spotyka się z różnymi sprawami. Zdarza się, że klienci wymagają od niego nie tylko, aby odstawił swoją moralność i skrupuły na bok, ale także przekraczał granice prawa. Czasem może być to droga do szybkich pieniędzy, najczęściej jednak jest to krótka prosta prowadząca przed wymiar sprawiedliwości, przez co cierpi nie tylko nieuczciwy detektyw, który chciał iść na skróty, ale i całe środowisko prywatnych detektywów, które może być ocenianie z perspektywy jednego skandalu. Dlatego też w mojej ocenie każdego dnia należy działać tak, aby kolejnego móc swobodnie spojrzeć w lustro i zobaczyć nie tylko człowieka postępującego zgodnie z prawem, lecz także posiadającego silny kręgosłup moralny od tego też jest kodeks etyczny prywatnego detektywa.