W jednym z poprzednich artykułów pisałem o tym, co musisz zrobić, aby otrzymać licencję detektywa. Była to jednak informacja o absolutnym minimum potrzebnym, by się w tym zawodzie znaleźć. W dzisiejszym wpisie powiem Ci, jak się utrzymać i jak realizować kolejne zlecenia. Detektyw działa na rynku prywatnym, a jego skuteczność rzutuje na kolejne zlecenia. Nikt nie będzie chciał zatrudnić detektywa, który nie realizuje swoich spraw. A więc dzisiaj o tym, jak zostać dobrym prywatnym detektywem.
Jeżeli chcesz być dobrym prywatnym detektywem, musisz wykazać się ogromną kreatywnością połączoną z pomysłowością, aby zdobyć legalnie informacje, które smutni panowie z trzyliterowych służb bez problemu wynajdą po stuknięciu kilka razy w klawiaturę. Nie bez znaczenia jest także bardzo dobra organizacja pracy oraz skrupulatność. Jeżeli zamierzasz działać sam, prowadząc sprawę musisz wykorzystywać wiele umiejętności miękkich. Umiejętność zdobycia klienta i jego zaufania to podstawa. Potem musisz zrealizować zlecenie. A na samym końcu usiąść i bez emocji stworzyć wartościowy bezstronny raport ze swojej pracy.
Ignorantia iuris nocet – nieznajomość prawa szkodzi. Podstawowa zasada prawa, wywodząca się z prawa rzymskiego. Zapamiętaj ją. Jakiekolwiek zlecenie będziesz realizować, rób to zgodnie z prawem.
Niektórzy powiedzą – działaj tak, żeby nie dać się złapać, ale wybór drogi to już Twoja decyzja. Powinieneś jednak zawsze podejmować go świadomie, znając konsekwencje. Musisz zdawać sobie sprawę, na co możesz sobie pozwolić w danej chwili, podczas realizacji konkretnego zlecenia.
Nikt oczywiście nie każe Ci znać wszystkich obszernych tomów kodeksów prawniczych. Jednak analizując każdą ze spraw, uczysz się czegoś nowego. Nie wyobrażam sobie, aby dobry prywatny detektyw nie wiedział nic o prawie karnym, cywilnym, finansowym czy też z zakresu najczęściej realizowanych spraw związanych z prawem rodzinnym i opiekuńczym.
Zawód detektywa to balansowanie na prawnej krawędzi, postaraj się z niej nie spaść.
OSINT, znany w polskiej nomenklaturze jako „biały wywiad” lub „wywiad jawnoźródłowy”, to największy sprzymierzeniec prywatnego detektywa. Nie chciałbym pisać, że jedyny, choć w pewnym stopniu tak jest. Prywatny detektyw w Polsce nie ma ustawo dostępu do żadnych niejawnych baz danych. Musi więc skupić się na tym, co można znaleźć legalnie, w otwartych źródłach informacji. Pamiętaj – większość informacji jest dostępna, trzeba tylko wiedzieć, jak i gdzie ich szukać.
Czym jest socjotechnika? Inaczej zwana także inżynierią społeczną, socjotechnika jest zbiorem różnego rodzaju technik wykorzystywanych w celu uzyskania konkretnych celów przez manipulowanie społeczeństwem lub daną osobą. Umiejętne wykorzystanie metod socjotechnicznych podczas zdobywania informacji to podstawowe rzemiosło dobrego prywatnego detektywa. Każdą informację musi on zdobyć sam, wiedząc, jak pytać i gdzie pytać. Bez odpowiednich umiejętności wykorzystywania narzędzi socjotechnicznych nie masz szans zebrać potrzebnych Ci informacji. Dobry socjotechnik nie musi nigdzie się włamywać, swoim działaniem sprawia, że ludzie sami otwierają mu drzwi i jeszcze są z tego powodu szczęśliwi.
Umiejętność prowadzenia przesłuchań nie jest ściśle związana z typowym przesłuchaniem policyjnym osoby podejrzanej o przestępstwo. W zawodzie detektywa chodzi przede wszystkim o zdolność rozmowy z klientem i zebranie od niego jak największej ilości informacji, które pomogą zrealizować zlecenie. Trzeba umieć słuchać, otworzyć się na problemy. Dobry prywatny detektyw nie potrzebuje wiele mówić. Klient musi wiedzieć, że ma w nim zawsze oparcie i pomoc. I to nie tylko wiedzieć – faktycznie ma tak być. Nie wyobrażam sobie, aby dobry prywatny detektyw nie budował pozytywnej relacji z klientem.
Drugim momentem, kiedy umiejętność prowadzenia przesłuchań okazuje się bardzo ważna, jest wywiad środowiskowy i rozmowy z napotkanymi osobami podczas pracy w terenie. Realizując czynności w terenie, bardzo często trzeba pozyskiwać informacje od różnych ludzi. Czasem trzeba porozmawiać z panią na recepcji hotelu, aby skłonić ją do podzielenia się wiedzą na temat gości, a innego dnia rozpytać sąsiadów w sprawie obserwowanego, tak aby potem mu o tym nie wspomnieli. Przykładów można mnożyć bez liku. Wszystkie je łączy jeden element – musisz umieć rozmawiać z ludźmi, przekonać ich do siebie, aby swobodnie powiedzieli Ci wszystko, czego potrzebujesz. Umiejętność prowadzenia przesłuchań jest bezpośrednio związana z wcześniej wspomnianą socjotechniką.
Informatyka śledcza to bardzo rozbudowany dział informatyki. Aby być dobrym fachowcem, potrzeba wiele lat nauki i kilka praktyki. Na szczęście dla Ciebie nie musisz być orłem w tej dziedzinie. Koniecznie jednak musisz współpracować z orłami najwyższej klasy, aby sprostać niektórym potrzebom klientów. By to rzetelnie zrobić, należy mieć podstawowe wiadomości z tej dziedziny, aby móc zebrać informacje od klienta.
Niestety czasem nie wystarczy być tylko dobrym detektywem. Zazwyczaj trzeba jeszcze posiadać odpowiedni sprzęt, który pozwoli nam na realizację zadań. Musisz się dobrze znać na akcesoriach, których używasz, i przede wszystkim potrafić dobrać sprzęt do danej sytuacji. Nie ma gorszego uczucia dla prywatnego detektywa, gdy jest świadkiem jakiegoś zdarzenia, które powinien zarejestrować, a nie ma jak tego zrobić.
Znam kilku detektywów, którzy uważają, że do wszystkich zleceń wystarczy im tylko i wyłącznie telefon komórkowy z odpowiednim aparatem. Nie będę tego komentował.
Często, aby pomóc sobie w pracy, trzeba używać różnego rodzaju urządzeń związanych z rejestracją dźwięku, obrazu czy też trasy przebytej samochodem przez osobę obserwowaną. Musisz wiedzieć, kiedy możesz użyć ich legalnie. Jeżeli masz informacje na temat sposobów montowania tego typu sprzętu, zdołasz dokonać o wiele więcej. Nawet jeśli sam nie będziesz używać tych urządzeń, wiedza na ich temat pozwoli Ci:
Poinstruować klienta, jaki dobrać sprzęt oraz jak go zamontować.
Sprawdzić pomieszczenia i samochód klienta w poszukiwaniu np. podłożonego podsłuchu czy też założonego lokalizatora GPS w samochodzie.
Praca większości detektywów to obserwacja. Musisz być w tym dobry. Najważniejsze umiejętności, jakie należy zdobyć, to:
W mojej ocenie to absolutna podstawa. Każdy detektyw realizuje działania związane z obserwacją. Najważniejszą sztuka w tego typu pracach jest nie dać się zdekonspirować oraz nie zgubić obserwowanego celu.
Doświadczony prywatny detektyw podczas obserwacji jest w stanie przewidzieć pewne zachowania osoby obserwowanej i być gotowy na uwiecznienie np. zdrady. Sama obserwacja bez dokumentacji niestety w większości wypadków jest bezwartościowa.
Jako specjalista od obserwacji musisz być także czujny na działania skierowane przeciwko Tobie. Podczas obserwacji musisz uważać na całe otoczenie, nie tylko na osobę obserwowaną, nigdy nie wiesz bowiem, kto może Cię obserwować.
To, jakie materiały dostarczysz klientowi, często będzie miało bezpośredni wpływ na wyrok sądu. Wszystko musi być opisane skrupulatnie, rzeczowo oraz bez emocji. Wszystko, co się dzieje podczas prowadzonych działań, zapisuj w notatniku lub najlepiej nagrywaj na dyktafonie. Kwintesencją prowadzonych działań jest odpowiedni raport.
Jak widać elementów, które składają się na opinię dobrego detektywa, jest bardzo dużo. Nie można jednak być specjalistą od wszystkiego. Lepiej bardzo dobrze znać się na jednej dziedzinie i być w niej ekspertem. Chociaż jak sam widzisz, niektóre umiejętności są ze sobą ściśle związane. Dlatego też sugeruję Ci zapoznanie się z każdym z tematów na tyle, aby rozumieć jego podstawy i móc wybrać swoją specjalizację.